توصیف مقدماتی نظریه های صبح کاذب در نجوم دورة اسلامی

Authors

حمیدرضا گیاهی یزدی

abstract

در نجوم دورة اسلامی، بین الطلوعین نجومی را «صبح صادق» می نامیدند. در احکام اسلامی، رؤیت این پدیده، شاخص شروعِ وقت نماز صبح است. همچنین گزارش هایی دربارة رؤیت پذیر بودن هاله ای کم نور به شکلی کشیده پیش از صبح صادق، که «صبح کاذب» نامیده می شد، [از دورة اسلامی] بر جای مانده است. اخترشناسی جدید علت صبح کاذب را بازتاب نورخورشید از ذرات غبار بین سیاره ای می داند و آن را نور منطقة البروجی می نامد؛ زیرا در راستای دایرةالبروج امتداد می یابد. بیشتر منجمان دورة اسلامی منشأ این پدیده را همانند صبح صادق، بازتاب نور خورشید در جوّ زمین پنداشته اند. البته برخی از آنان، بنا بر شواهد به دست آمده از رصدهایشان دریافته بودند که منشأ صبح کاذب نمی تواند پراکندگی نور خورشید در جوّ زمین باشد؛ اما نتوانسته بودند نظریة علمی جدیدی را برای تبیین منشأ واقعی آن جایگزین نظریه های موجود کنند. در این توصیف مقدماتی، نظریه های گوناگون دربارة منشأ و ویژگی های ظاهری صبح کاذب، از بین متون چاپ شده و چاپ نشدة نجوم دورة اسلامی، انتخاب و عرضه شده است.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

توصیف مقدماتی نظریه‌های صبح کاذب در نجوم دورة اسلامی

در نجوم دورة‌ اسلامی، بین‌الطلوعین نجومی را «صبح صادق» می‌نامیدند. در احکام اسلامی، رؤیت این پدیده، شاخص شروعِ وقت نماز صبح است. همچنین گزارش‌هایی دربارة رؤیت‌پذیر بودن هاله‌ای کم‌نور به شکلی کشیده پیش از صبح صادق، که «صبح کاذب» نامیده می‌شد، [از دورة اسلامی] بر جای مانده است. اخترشناسی جدید علت صبح کاذب را بازتاب نورخورشید از ذرات غبار بین سیاره‌ای می‌داند و آن را نور منطقة‌البروجی می‌نامد؛ زیر...

full text

صبح کاذب از چینوت پل تا بامستون

در روزگار ما نور منطقه البروجی شاید از جمله پیداترین پدیده های نجومی آسمان شب نباشد. اما این مقاله نشان می دهد که د رجهان باستان چنین نبوده است. یافته اصلی مقاله آن است که پدیداری شماری از دنباله داران درخشان در آسمان ‘مستقیما بر ضعف و شدت درخشش نور منطقه البروجی اثر می گذارد و در این راه به بررسی یک بازه تاریخی 500 ساله می پردازد .افزون بر این به بررسی نقش نور منطقه البروجی در شکل گیری باورهای...

full text

صبح کاذب از چینوت پل تا بامستون

full text

سیر تحّول کتابشناسی های اسلامی(مرور مقدماتی)

full text

ریشه های دینیِ علم نجوم

full text

نظریه مقدماتی خمینه های پواسون

اولین بار دراواخر قرن نوزدهم یک ساختار پواسون روی r r به صورت یک ساختار جبرلی روی که در اتحاد " لایب نیتز " صدق کند، توسط "لی" معرفی شد. توسیع یک چنین ساختارهایی روی یک خمینه همواره m، تاسال 1977 میسر نشد . دراین سال "لیشنرویچ " با مهجز ساختن یک خمینه هموار m به یک -2 تانسور پادوردپاد متقارن g روی m، بطوریکه کروشه "شوتن" g و g صفر شود، خمینه پواسون (m,g) را تعریف کرد. و ثابت نمود که وجود تانسور...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title:

مجله تاریخ علم

Publisher: پژوهشکده تاریخ علم

ISSN

volume 4

issue 1 2006

Keywords

صبح کاذب صبح صادق نور منطقة البروجی بین الطلوعین نجومی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com